«..Μέχρι να βρούμε την δύναμη να σηκώσουμε τα φτερά μας!»

Τα στάδια της Ψυχοθεραπείας

«..Μέχρι να βρούμε την δύναμη να σηκώσουμε τα φτερά μας!»

~Ο τρόπος που σταδιακά φωτίζονται τα κομμάτια του παζλ~

Στο πρώτο στάδιο κυριαρχεί ένας γραμμικός, άκαμπτος τρόπος σκέψης. Ο λεγόμενος «διπολικός» τρόπος σκέψης, όπου η οπτική του ατόμου κυμαίνεται σε δύο άκρα του μαύρου ή του άσπρου. Για παράδειγμα για όλα «φταίνε» οι άλλοι ή για όλα «φταίω» εγώ..

Στο λόγο του ατόμου αποτυπώνονται εσωτερικές ασύνδετες συγκρουόμενες αντιφάσεις. Είναι σαν να υπάρχουν διασκορπισμένα κομμάτια του παζλ που δεν βρίσκουν την θέση τους ώστε να γίνει η σύνθεση μιας ολοκληρωμένης εικόνας. Το άτομο μοιάζει να είναι μπερδεμένο και εγκλωβισμένο σε μονοδιάστατες οπτικές. Αντιλαμβάνεται την ιστορία της ζωής του, σαν ένα σενάριο μιας ταινίας που λείπουν αποσπάσματα και νόημα δεν βγαίνει.

Αρχικά όταν κανείς ξεκινά το ταξίδι της ανακάλυψης του εαυτού του, υπάρχει η δυσκολία να διακρίνει την αλληλουχία μιας σειράς γεγονότων που τον οδήγησαν στο σήμερα να δρα, να αντιδρά και να αντιλαμβάνεται τον «κόσμο του». Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να εξηγήσουν όσα τους συμβαίνουν και αναρωτιούνται.. «μα πως γίνεται να έχω κρίσεις πανικού; Εμένα ποτέ δεν με απασχολούσε τίποτα», «μα πως είναι δυνατόν να ανέχομαι την ψυχρότητα αυτής της γυναίκας και να μην μπορώ να φύγω από αυτή την σχέση;» «το παιδί μας είναι επιθετικό στο Σχολείο. Στο σπίτι, όταν τσακωνόμαστε φεύγει, δεν δίνει αναφορά και γενικά είναι αδιάφορος» «νιώθω ένα κενό, μα πόσο αχάριστη είμαι.. αφού τα έχω όλα!» καθώς ξετυλίγει κανείς το νήμα της ιστορίας του, αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι τίποτε δεν συμβαίνει τυχαία και ασύνδετα..

Σιγά σιγά αναπτύσσεται ένας «εσωτερικός παρατηρητής» και τότε το άτομο αντιλαμβάνεται τον τρόπο που λειτουργεί, παρατηρεί την συμπεριφορά του και τους "ρόλους" που έχει αναλάβει και επαναλαμβάνονται μέσα στις σχέσεις που αναπτύσσει.

Η κατανόηση μας βοηθά να ξεδιαλύνουμε το κουβάρι. Όσο το κουβάρι ξεμπλέκει μοιάζει σαν να φεύγει όλο και περισσότερο βάρος από μέσα μας και μέσα απ' τα νοήματα που δίνουμε ανακουφιζόμαστε.. Οι σκέψεις εμφανίζονται, σαν «μικρά βεγγαλικά»! Όσα έμοιαζαν μπερδεμένα και ακατανόητα στην αρχή, διαμορφώνουν τις πρώτες συνδέσεις..

Σταδιακά αναδιαμορφώνεται ο τρόπος αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας με τους σημαντικούς άλλους. Οι εσωτερικές αλλαγές οδηγούν σε αναθεωρήσεις, η παλιά αίσθηση που έχει κανείς για τον εαυτό του καταρρίπτεται και νέες αντιλήψεις αρχίζουν να καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο. Σε αυτό το στάδιο ακόμη οι νέες πλευρές και οπτικές δεν έχουν γερές βάσεις για να σταθούν. Είναι το σημείο εκείνο που δεν μπορεί κανείς να συνεχίσει να λειτουργεί με τον τρόπο που υπήρχε στο παρελθόν, αλλά παράλληλα δεν είναι ακόμη σίγουρος για όλα όσα καινούργια αρχίζουν να θεμελιώνονται μέσα του. Πολλές φορές οι άνθρωποι σε αυτό το σημείο αρχίζουν να ξαφνιάζονται από τον ίδιο τον εαυτό τους για όσα καταφέρνουν, για όλα όσα αλλάζουν.. και ενώ είναι εμφανής ο διαφοροποιημένος τρόπος τους, χρειάζεται το φώτισμα των πολύτιμων χαραμάδων φωτός που αρχίζουν να διαφαίνονται ώστε να σταθεροποιηθεί αυτή η αίσθηση και να μπορεί το άτομο να τις διακρίνει και να τις αξιοποιεί μόνο του.

Όλη αυτή η διεργασία οδηγεί στο στάδιο του «εσωτερικού ταξιδιού», εκεί όπου κανείς εισάγεται σε βαθύτερες αναθεωρήσεις, έχει δεσμευτεί στην θεραπευτική σχέση η οποία λειτουργεί ως μια επανορθωτική εμπειρία ζωής και μέσω αυτής της σχέσης θεμελιώνεται μια νέα εμπλουτισμένη οπτική τόσο νοητικής, όσο και συναισθηματικής φύσεως.

Οι άνθρωποι είμαστε φτιαγμένοι για να συνδεόμαστε συναισθηματικά και ρυθμίζουμε τα συναισθήματα μας εντός των σχέσεων και όχι μόνοι. Αλλά πολλές φορές μοιάζει να μην ξέρουμε τον τρόπο.. Ο θεραπευτής λειτουργεί ως μια επανορθωτική φιγούρα πρόσδεσης και μέσα από την θεραπευτική σχέση αναπτύσσεται μια ασφαλή συναισθηματική σύνδεση. Αυτή η ασφάλεια εσωτερικεύεται και αρχίζει να καθορίζει την σχέση πλέον που έχουμε με τον ίδιο τον εαυτό μας. Κατά την διάρκεια αυτού του στάδιού θεραπείας το άτομο αναλαμβάνει την ευθύνη της ζωής του και κάνει τις πιο ριζικές αλλαγές.. Η συναισθηματική και νοητική διεργασία επιφέρει αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου, καθώς μιλάμε για την σύναψη νέων συνδέσεων.

Η ιστορία ζωής του ανθρώπου, αρχίζει να νοηματοδοτείται με έναν περισσότερο συστημικό τρόπο σκέψης. Συνδέεται με τα συναισθήματα του, μπορεί να τα επεξεργαστεί και να τα επικοινωνήσει, αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις πολλαπλές πλευρές που υπάρχουν μέσα του, χωρίς η μία να αναιρεί την άλλη.. αλλά αντίθετα η κάθε πλευρά καθώς τις δίνεται χώρος εμπλουτίζει και άλλες οπτικές μας.. και ο εαυτός αποκτά την πολυτιμότητα που αξίζει.

Οι αυστηρές επικριτικές φωνές, αρχίζουν να χάνουν την δύναμη τους.. οι άνθρωποι γίνονται «οι γονείς» του εαυτού τους.. μιλούν στον εαυτό τους με «συμπονετικές - παρηγορητικές φωνές» που κατανοούν, δίνουν δύναμη, υπενθυμίζουν και σιγοψιθυρίζουν σε κάθε δυσκολία πως «πλέον ξέρω.. έχω τα ψυχικά εφόδια και ακόμη κι αν πέσω θα βρω την δύναμη να σηκωθώ ξανά και ξανά».. Το άτομο ανακαλύπτει την δική του «φωνή» και μέσω αυτής μιλά για τον εαυτό του και τον κόσμο.. μια φωνή η οποία πλέον δεν χρειάζεται «να ουρλιάζει» για να ακουστεί ή εκφράζεται σχεδόν αθόρυβα για να κρυφτεί..

Τα κομμάτια του παζλ, έχουν συλλεχθεί στα προηγούμενα στάδια θεραπείας και δίνουν μια ολοκληρωμένη εικόνα.. οι άνθρωποι αναλαμβάνουν την ευθύνη της ζωής τους, έχοντας οδηγό την δική τους ματιά, η οποία κοιτάζει καθαρά μέσα από το δικό τους φίλτρο.. Το βήμα τους στο δρόμο της ζωής τους είναι σταθερό. Έχουν κατακτήσει την εσωτερική τους πυξίδα που τους οδηγεί με ασφάλεια, ακόμη και σε τόπους που δεν είναι γνώριμοι.. είναι συνδεδεμένοι με το συναίσθημα τους, που είναι συντονισμένο πλέον με την εσωτερική και εξωτερική πραγματικότητα. Απεγκλωβίζονται από τα δεσμά τους και αρχίζουν να Επιλέγουν με την ελευθερία που ξεκινά από μέσα τους.

Το πιο σημαντικό ίσως επίτευγμα είναι η Αγάπη, η Φροντίδα και η Αναγνώριση της πολυτιμότητας του εαυτού μας. Και πόσο σπουδαίο είναι τελικά το σενάριο της ιστορίας μας να το γράψουμε εμείς οι ίδιοι..;

Όλα τα χρόνια θεραπείας, ενδυναμωνόμαστε για να σηκώσουμε τα φτερά που ήδη έχουμε και να πετάξουμε.. με πίστη και με εμπιστοσύνη προς τον εαυτό μας για ένα ταξίδι εξερεύνησης που δεν τελειώνει ποτέ. Ο ασφαλής τόπος της θεραπείας γνωρίζουμε ότι θα είναι εκεί και όποτε θελήσουμε μπορούμε να επιστρέψουμε, να ξαποστάσουμε και να ενδυναμωθούμε για να πετάξουμε πιο μακριά.. και κάθε επόμενη φορά ακόμη πιο ψηλά.

…μέχρι να είμαστε βέβαιοι πως ο ασφαλής μας τόπος πλέον βρίσκεται μέσα μας!