"Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια, μόνο τρόπο να κοιτάνε"

Όσα κρύβουμε «κάτω από το χαλί» μοιάζουν, αρχικά, με λύση. Είναι εκείνα τα συναισθήματα, οι φόβοι ή όλα όσα μας έχουν δυσκολέψει στη ζωή και αποφασίζουμε να αγνοήσουμε, να σπρώξουμε στην άκρη για να προχωρήσουμε. Είναι σαν να λέμε στον εαυτό μας: «Αν δεν το βλέπω, δεν υπάρχει». Κι όμως, αυτό που κρύβουμε δεν εξαφανίζεται. Συνεχίζει να υπάρχει, να μεγαλώνει και, τελικά, να μας βαραίνει, ακόμα κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε άμεσα.

Ο φόβος της απόρριψης

Ένα παιδί που μεγάλωσε νιώθοντας ότι οι προσπάθειές του δεν αναγνωρίζονταν μπορεί να έχει μάθει να καταπνίγει τα συναισθήματά του. Ως ενήλικας, ίσως αποφεύγει να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του σε μια σχέση ή στον εργασιακό χώρο, φοβούμενος ότι δεν θα ακουστεί ή ότι θα απορριφθεί. Η καταπίεση αυτή, όμως, δημιουργεί εσωτερική ένταση. Με τον καιρό, μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική εξουθένωση, ακόμα και σωματικά συμπτώματα, όπως ανεξήγητη κόπωση.

Το τραύμα που παραμένει ανοιχτό

Κάποιος που έχει βιώσει μια απώλεια, αντί να επιτρέψει στον εαυτό του να πενθήσει, ίσως προσπαθήσει να συνεχίσει τη ζωή του «σαν να μην συνέβη τίποτα». Κρύβει τη θλίψη του, αποφεύγει να μιλήσει γι’ αυτήν. Όμως, η θλίψη του βρίσκει άλλους τρόπους να εκφραστεί: μέσα από αίσθημα κενού, δυσκολία να δημιουργήσει σχέσεις ή ακόμα και ανεξήγητα ξεσπάσματα θυμού.

Ο φόβος της αποτυχίας

Ένας άνθρωπος που στο παρελθόν επικρίθηκε έντονα για τις αποτυχίες του ίσως αποφεύγει να δοκιμάσει νέα πράγματα, λέγοντας στον εαυτό του ότι «δεν έχει σημασία». Όμως, η αποφυγή αυτή κρύβει μια βαθιά αίσθηση ανασφάλειας. Κάθε φορά που αποφεύγει μια πρόκληση, η πεποίθηση ότι «δεν είναι αρκετά καλός» ενισχύεται, διαιωνίζοντας τον φόβο του.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι αυτά που κρύψαμε δεν εξαφανίζονται. Ζουν στο παρασκήνιο και επηρεάζουν τις επιλογές, τις σχέσεις και την ψυχική μας ισορροπία. Όσο τα αποφεύγουμε, τόσο μεγαλώνουν.

Η αναγνώριση είναι το πρώτο βήμα. Μέσα στη θεραπεία, μαθαίνουμε ότι δεν χρειάζεται να κουβαλάμε πια αυτά τα βάρη μόνοι μας. Ο θεραπευτής δημιουργεί έναν χώρο αποδοχής, όπου μπορούμε να πούμε: «Αυτό με πονάει ακόμα». Με το χρόνο, μαθαίνουμε να επεξεργαζόμαστε όσα μας βαραίνουν, να τα απελευθερώνουμε και να κάνουμε χώρο για ελαφρότητα και σύνδεση. Γιατί, τελικά, η αλήθεια δεν είναι εχθρός μας· είναι το κλειδί για τη λύτρωση.

Τα γεγονότα που μας πλήγωσαν δεν μπορούν να αλλάξουν. Η ιστορία μας είναι σταθερή, και όσα ζήσαμε παραμένουν αναπόσπαστο κομμάτι μας. Όμως, αυτό που μπορεί να αλλάξει και αλλάζει είναι ο τρόπος που τα κουβαλάμε μέσα μας.

Οι πληγές μας δεν καθορίζουν το ποιοι είμαστε, αλλά συχνά καθορίζουν το πώς βλέπουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Μέσα από τη θεραπεία και την προσωπική αναζήτηση, μπορούμε να αλλάξουμε την αφήγηση γύρω από αυτά που μας πλήγωσαν. Μπορούμε να δούμε τις εμπειρίες μας με νέα μάτια, να αναγνωρίσουμε τη δύναμη που αποκτήσαμε, την ανθεκτικότητα που χτίσαμε μέσα από αυτές.

Δεν πρόκειται να ξεχάσεις. Αλλά μπορείς να δεις τον πόνο σου διαφορετικά, να τον μετουσιώσεις σε γνώση και αυτογνωσία. Μπορείς να φτάσεις σε ένα σημείο όπου τα τραύματα δεν σε ορίζουν πια, όπου δεν ζεις υπό τη σκιά τους.

Για παράδειγμα, αν κάποτε ένιωσες ότι δεν ήσουν αρκετός, μπορείς να μάθεις να βλέπεις τη δική σου αξία πέρα από τις προσδοκίες των άλλων. Αν σε πλήγωσε η προδοσία, μπορείς να ξαναχτίσεις την εμπιστοσύνη, πρώτα στον εαυτό σου και μετά στους ανθρώπους γύρω σου. Αν σε σημάδεψε μια απώλεια, μπορείς να την κάνεις μέρος της ιστορίας σου, χωρίς να την αφήσεις να σε καθηλώνει.

Η αλλαγή δεν έρχεται μαγικά. Είναι μια διαδικασία αργή, γεμάτη μικρά βήματα, που συχνά απαιτεί θάρρος και υπομονή. Όμως, είναι μια βαθιά ανακουφιστική διαδικασία. Δεν αλλάζουμε το παρελθόν, αλλά αλλάζουμε τον εαυτό μας μέσα από αυτό. Και έτσι, ο πόνος παύει να μας βαραίνει. Δεν ξεχνιέται, αλλά γίνεται μέρος μας με τρόπο που δεν μας πληγώνει πια. Τελικά, η αλλαγή δεν βρίσκεται στα γεγονότα. Βρίσκεται στον τρόπο που αφηγούμαστε την ήδη υπάρχουσα ιστορία μας και στη δυνατότητα να γράψουμε την δική μας.